# started 2014-08-16T14:36:03Z "AWK \u2013 interpretowany j\u0119zyk programowania, kt\u00F3rego g\u0142\u00F3wn\u0105 funkcj\u0105 jest wyszukiwanie i przetwarzanie wzorc\u00F3w w plikach lub strumieniach danych. Jest tak\u017Ce nazw\u0105 programu pocz\u0105tkowo dost\u0119pnego dla system\u00F3w operacyjnych b\u0119d\u0105cych pochodnymi UNIX-a, obecnie tak\u017Ce na inne platformy.AWK jest j\u0119zykiem, kt\u00F3ry w znacznym stopniu wykorzystuje tablice asocjacyjne, stringi i wyra\u017Cenia regularne. Nazwa j\u0119zyka pochodzi od pierwszych liter nazwisk jego autor\u00F3w Alfreda V. Aho, Petera Weinbergera i Briana Kernighana i czasami jest zapisywana ma\u0142ymi literami oraz odczytywana jako jedno s\u0142owo awk.Definicja j\u0119zyka AWK jest zawarta w POSIX 1003.2 Command Language And Utilities Standard. Wersja ta jest z kolei oparta na opisie z The AWK Programming Language napisanym przez Aho, Weinbergera i Kernighana, z dodatkowymi w\u0142a\u015Bciwo\u015Bciami zdefiniowanymi w wersji awk z SVR4.W wierszu polece\u0144 podaje si\u0119 opcje dla awk, tekst programu (je\u015Bli nie podano go poprzez opcj\u0119 -f lub --file) i warto\u015Bci, kt\u00F3re maj\u0105 by\u0107 udost\u0119pnione w predefiniowanych zmiennych ARGC i ARGV."@pl . "Alleny \u2013 organiczne zwi\u0105zki chemiczne, w\u0119glowodory nienasycone, w kt\u00F3rych jeden z atom\u00F3w w\u0119gla jest zwi\u0105zany z dwoma innymi atomami w\u0119gla wi\u0105zaniami podw\u00F3jnymi (tzw. uk\u0142ad wi\u0105za\u0144 skumulowanych). Zwyczajowo allenem okre\u015Bla si\u0119 najprostszy zwi\u0105zek z tej grupy, propadien.Skumulowanie dw\u00F3ch podw\u00F3jnych wi\u0105za\u0144 chemicznych obok siebie powoduje, \u017Ce alleny s\u0105 du\u017Co bardziej reaktywne od innych alken\u00F3w. Ich reaktywno\u015B\u0107, np. w reakcji z gazowym chlorem, jest bardziej zbli\u017Cona do reaktywno\u015Bci alkin\u00F3w ni\u017C alken\u00F3w.Alleny s\u0105 zwi\u0105zkami nietrwa\u0142ymi i ulegaj\u0105 reakcji przekszta\u0142cenia w odpowiedni izomer \u2013 alkin, np. CH2=C=CH2 \u2192 CH3-C\u2261CH"@pl . "Association for Computing Machinery (ACM) to najwi\u0119ksza na \u015Bwiecie spo\u0142eczno\u015B\u0107 ludzi nauki, nauczycieli i profesjonalist\u00F3w zajmuj\u0105cych si\u0119 informatyk\u0105. Nazwa w t\u0142umaczeniu na j\u0119zyk polski to Stowarzyszenie dla Maszyn Licz\u0105cych.Celem ACM jest rozw\u00F3j nauki, sztuki oraz in\u017Cynierii i zastosowa\u0144 IT poprzez dialog, integracj\u0119 \u015Brodowiska, promowanie wiedzy, tworzenie i promowanie etycznych i zawodowych standard\u00F3w."@pl . "Alergologia - dziedzina medycyny zajmuj\u0105ca si\u0119 rozpoznawaniem i leczeniem schorze\u0144 alergicznych."@pl . "Alkohole \u2013 zwi\u0105zki organiczne zawieraj\u0105ce jedn\u0105 lub wi\u0119cej grup hydroksylowych po\u0142\u0105czonych z atomem w\u0119gla w hybrydyzacji sp3. W j\u0119zyku potocznym przez \u201Ealkohol\u201D rozumie si\u0119 zazwyczaj alkohol etylowy (etanol) lub nap\u00F3j alkoholowy.Najprostsze i najcz\u0119\u015Bciej spotykane w \u017Cyciu codziennym alkohole to zawieraj\u0105ce jedn\u0105 grup\u0119 hydroksylow\u0105 w cz\u0105steczce pochodne alkan\u00F3w o wzorze og\u00F3lnym CnH2n+1OH, czyli alkohole monohydroksylowe, na przyk\u0142ad metanol (alkohol metylowy), etanol (alkohol etylowy), propanol (alkohol propylowy).Analogiczne zwi\u0105zki organiczne, w kt\u00F3rych grupa hydroksylowa po\u0142\u0105czona jest z w\u0119glem w hybrydyzacji sp2, to fenole (hydroksylowe pochodne benzenu i innych zwi\u0105zk\u00F3w aromatycznych) lub enole (hydroksylowe pochodne alken\u00F3w)."@pl . "ASN.1 (skr\u00F3t od Abstract Syntax Notation One - abstrakcyjna notacja sk\u0142adniowa numer jeden) jest to standard s\u0142u\u017C\u0105cy do opisu struktur przeznaczonych do reprezentacji, kodowania, transmisji i dekodowania danych. Dostarcza zbi\u00F3r formalnych zasad pozwalaj\u0105cych na opis struktur obiekt\u00F3w w spos\u00F3b niezale\u017Cny od konkretnych rozwi\u0105za\u0144 sprz\u0119towych.Jest to standard ITU-T/ISO, po raz pierwszy zosta\u0142 opisany w roku 1984 jako cz\u0119\u015B\u0107 dokumentu CCITT X.409'84. Nast\u0119pnie w 1988 wydano go jako samodzielny dokument ITU-T X.208. W roku 1994 wydano jego now\u0105 wersj\u0119 w dokumentach ITU-T z serii X.680 (X.680-X.683). W roku 2002 wycofano dokument ITU-T X.208.Standard ASN.1 okre\u015Bla jedynie sk\u0142adni\u0119 abstrakcyjn\u0105 informacji, nie okre\u015Bla natomiast sposobu jej kodowania w pliku. Metody kodowania informacji podanych w sk\u0142adni ASN.1 zosta\u0142y opisane w kolejnych standardach ITU-T/ISO.Podstawowe metody kodowania: BER (Basic Encoding Rules) - dokument X.690 CER (Canonical Encoding Rules) - modyfikacja BER DER (Distinguished Encoding Rules) - modyfikacja BER PER (Packed Encoding Rules) - dokument X.691 XER (XML Encoding Rules) - dokument X.693, X.694ASN.1 jest wykorzystywana w wielu dokumentach ITU-T w tym w serii X.400 (poczta), w serii X.500 (us\u0142ugi katalogowe)."@pl . "Aldehydy (skr\u00F3t od alcohol dehydrogenatus) grupa zwi\u0105zk\u00F3w organicznych posiadaj\u0105cych grup\u0119 aldehydow\u0105, czyli grup\u0119 karbonylow\u0105 (C=O) po\u0142\u0105czon\u0105 z jednym (-CHO) lub dwoma (CH2O) atomami wodoru. Proste aldehydy, b\u0119d\u0105ce pochodnymi alkan\u00F3w i zawieraj\u0105ce w cz\u0105steczce jedn\u0105 grup\u0119 aldehydow\u0105 to alkanale o wzorze og\u00F3lnym CnH2n+1CHO.Pokrewn\u0105 klas\u0119 zwi\u0105zk\u00F3w stanowi\u0105 ketony (R2CO), nieposiadaj\u0105ce atomu wodoru przy grupie karbonylowej. Ketony i aldehydy maj\u0105 zbli\u017Cone w\u0142a\u015Bciwo\u015Bci chemiczne, przy czym aldehydy s\u0105 z regu\u0142y bardziej reaktywne. Istnieje te\u017C szereg reakcji charakterystycznych jedynie dla aldehyd\u00F3w."@pl . "Alkany (\u0142a\u0144cuchowe w\u0119glowodory nasycone, parafiny \u2013 z \u0142ac. parum affinis \u2013 \u201Ema\u0142o powinowaty\u201D) \u2013 organiczne zwi\u0105zki chemiczne zbudowane wy\u0142\u0105cznie z atom\u00F3w w\u0119gla i wodoru, przy czym atomy w\u0119gla po\u0142\u0105czone s\u0105 ze sob\u0105 wy\u0142\u0105cznie wi\u0105zaniami pojedynczymi.Wed\u0142ug obowi\u0105zuj\u0105cej systematyki IUPAC \u0142a\u0144cuchy atom\u00F3w w\u0119gla w cz\u0105steczkach alkan\u00F3w mog\u0105 by\u0107 zar\u00F3wno proste, jak i rozga\u0142\u0119zione, jednak nie mog\u0105 tworzy\u0107 zamkni\u0119tych p\u0119tli. Alkanami nie s\u0105 zatem cykloalkany, za\u015B og\u00F3lny wz\u00F3r sumaryczny alkan\u00F3w ma posta\u0107 CnH2n+2.Grupa alkan\u00F3w, uszeregowana wed\u0142ug d\u0142ugo\u015Bci \u0142a\u0144cucha w\u0119glowego, stanowi szereg homologiczny alkan\u00F3w."@pl . "Abisynia \u2013 dawna nazwa Etiopii, wywodz\u0105ca si\u0119 najprawdopodobniej od nazwy plemienia po\u0142udniowo arabskiego Habesz, kt\u00F3re przyw\u0119drowa\u0142o do Afryki przypuszczalnie jeszcze przed nasz\u0105 er\u0105. Uwa\u017Ca si\u0119[potrzebne \u017Ar\u00F3d\u0142o], i\u017C jedn\u0105 z przyczyn, dla kt\u00F3rych Etiopczycy zrezygnowali z nazwy Abisynia i wprowadzili now\u0105 (Etiopia) jest pogardliwe znaczenie formy \"habesz\" w j\u0119zyku arabskim, oznaczaj\u0105ce miesza\u0144ca, w\u0142\u00F3czykija. S\u0142owo to by\u0142o u\u017Cywane w okresach wa\u015Bni przez mieszkaj\u0105cych w kraju wyznawc\u00F3w islamu na okre\u015Blenie chrze\u015Bcijan.Star\u0105 nazw\u0119 Abisynia zast\u0105piono form\u0105 Etiopia, wyst\u0119puj\u0105c\u0105 m.in. w tekstach biblijnych, gdzie nazw\u0105 t\u0105 opatrywany jest ten w\u0142a\u015Bnie afryka\u0144ski kraj. Wyraz Etiopia wywodzi si\u0119 z greckiego aithiopes, tj. \"brunatne twarze\". Mianem tym greccy podr\u00F3\u017Cnicy okre\u015Blali ludy zamieszkuj\u0105ce obszar p\u00F3\u0142nocno-wschodniej Afryki (tj. Sudan, Nubi\u0119 oraz Etiopi\u0119 w\u0142a\u015Bciw\u0105). Poniewa\u017C nazwa ta wyst\u0119puje w oryginalnych tekstach biblijnych pisanych grek\u0105, zosta\u0142a ona zaakceptowana jako oficjalna nazwa pa\u0144stwa."@pl . "Algorytm \u2013 w matematyce sko\u0144czony ci\u0105g jasno zdefiniowanych czynno\u015Bci, koniecznych do wykonania pewnego rodzaju zada\u0144. S\u0142owo \"algorytm\" pochodzi od starego angielskiego s\u0142owa algorism, oznaczaj\u0105cego wykonywanie dzia\u0142a\u0144 przy pomocy liczb arabskich (w odr\u00F3\u017Cnieniu od abacism \u2013 przy pomocy abakusa), kt\u00F3re z kolei wzi\u0119\u0142o si\u0119 od nazwiska, kt\u00F3re nosi\u0142 Muhammad ibn Musa al-Chuwarizmi (\u0623\u0628\u0648 \u0639\u0628\u062F \u0627\u0644\u0644\u0647 \u0645\u062D\u0645\u062F \u0628\u0646 \u0645\u0648\u0633\u0649 \u0627\u0644\u062E\u0648\u0627\u0631\u0632\u0645\u064A), matematyk perski z IX wieku.Algorytm ma przeprowadzi\u0107 system z pewnego stanu pocz\u0105tkowego do po\u017C\u0105danego stanu ko\u0144cowego. Badaniem algorytm\u00F3w zajmuje si\u0119 algorytmika. Algorytm mo\u017Ce zosta\u0107 zaimplementowany w postaci programu komputerowego.Jako przyk\u0142ad stosowanego w \u017Cyciu codziennym algorytmu podaje si\u0119 cz\u0119sto przepis kulinarny. Dla przyk\u0142adu, aby ugotowa\u0107 bigos nale\u017Cy w okre\u015Blonej kolejno\u015Bci oraz odst\u0119pach czasowych (imperatyw czasowy) dodawa\u0107 w\u0142a\u015Bciwe rodzaje kapusty i innych sk\u0142adnik\u00F3w. Mo\u017Ce istnie\u0107 kilka r\u00F3\u017Cnych przepis\u00F3w daj\u0105cych na ko\u0144cu bardzo podobn\u0105 potraw\u0119. Przyk\u0142ad ten ma wy\u0142\u0105cznie charakter pogl\u0105dowy, poniewa\u017C j\u0119zyk przepis\u00F3w kulinarnych nie zosta\u0142 jasno zdefiniowany. Algorytmy zwykle formu\u0142owane s\u0105 w spos\u00F3b \u015Bcis\u0142y w oparciu o j\u0119zyk matematyki.W niekt\u00F3rych krajach, jak USA, algorytmy mog\u0105 zosta\u0107 opatentowane, je\u017Celi zostan\u0105 zaimplementowane w jakim\u015B praktycznym celu. Niekt\u00F3rzy twierdz\u0105, \u017Ce patentowanie algorytm\u00F3w spowalnia rozw\u00F3j informatyki, bo jeden producent mo\u017Ce uzyska\u0107 monopol, np. na pisanie oprogramowania tworz\u0105cego pewne typy plik\u00F3w (np. GIF). Wiele koncern\u00F3w komputerowych prowadzi mi\u0119dzy sob\u0105 spory prawne dotycz\u0105ce praw w\u0142asno\u015Bci do niekt\u00F3rych patent\u00F3w. Kontrargumentem jest tzw. prawo w\u0142asno\u015Bci intelektualnej (jak\u0105 obj\u0119ty jest np. utw\u00F3r muzyczny, b\u0119d\u0105cy wytworem intelektu i pracy muzyka) zak\u0142adaj\u0105ce, \u017Ce program jest intelektualn\u0105 w\u0142asno\u015Bci\u0105 tw\u00F3rcy."@pl . "Allel \u2013 jedna z wersji genu w okre\u015Blonym miejscu (locus) na danym chromosomie homologicznym. Allele tego samego genu r\u00F3\u017Cni\u0105 si\u0119 jednym lub kilkoma nukleotydami. Wyst\u0119powanie wi\u0119cej ni\u017C jednej wersji danego genu okre\u015Bla si\u0119 jako polimorfizm. Dzi\u0119ki zdegenerowaniu kodu genetycznego tylko cz\u0119\u015B\u0107 tych r\u00F3\u017Cnic przek\u0142ada si\u0119 na r\u00F3\u017Cnice w budowie kodowanych bia\u0142ek. Powoduje to zr\u00F3\u017Cnicowanie w\u0142a\u015Bciwo\u015Bci cz\u0105steczek bia\u0142ka kodowanego przez r\u00F3\u017Cne allele tego samego genu."@pl . "ASCII [aski] (ang. American Standard Code for Information Interchange) \u2013 7-bitowy kod przyporz\u0105dkowuj\u0105cy liczby z zakresu 0-127: literom (alfabetu angielskiego), cyfrom, znakom przestankowym i innym symbolom oraz poleceniom steruj\u0105cym. Na przyk\u0142ad litera \"a\" jest kodowana liczb\u0105 97, a znak spacji jest kodowany liczb\u0105 32.Litery, cyfry oraz inne znaki drukowane tworz\u0105 zbi\u00F3r znak\u00F3w ASCII. Jest to 95 znak\u00F3w o kodach 32-126. Pozosta\u0142e 33 kody (0-31 i 127) to tzw. kody steruj\u0105ce s\u0142u\u017C\u0105ce do sterowania urz\u0105dzeniem odbieraj\u0105cym komunikat, np. drukark\u0105 czy terminalem.Poniewa\u017C kod ASCII jest 7-bitowy, a wi\u0119kszo\u015B\u0107 komputer\u00F3w operuje na 8-bitowych bajtach, dodatkowy bit mo\u017Cna wykorzysta\u0107 na powi\u0119kszenie zbioru kodowanych znak\u00F3w do 256 symboli. Powsta\u0142o wiele r\u00F3\u017Cnych rozszerze\u0144 ASCII wykorzystuj\u0105cych \u00F3smy bit (np. norma ISO 8859, rozszerzenia firm IBM lub Microsoft), nazywanych stronami kodowymi. R\u00F3wnie\u017C kodowanie UTF-8 mo\u017Cna uwa\u017Ca\u0107 za rozszerzenie ASCII, tutaj jednak dodatkowe znaki s\u0105 kodowane na 2 i wi\u0119cej bajtach."@pl . "Archeologia (z gr. \u1F00\u03C1\u03C7\u03B1\u1FD6\u03BF\u03C2 archa\u012Bos \u2013 dawny, stary i -\u03BB\u03BF\u03B3\u03AF\u03B1 -logi\u0101 \u2013 mowa, nauka) \u2013 nauka, kt\u00F3rej celem jest odtwarzanie spo\u0142eczno-kulturowej przesz\u0142o\u015Bci cz\u0142owieka na podstawie znajduj\u0105cych si\u0119 w ziemi, na ziemi lub w wodzie \u017Ar\u00F3de\u0142 archeologicznych, czyli materialnych pozosta\u0142o\u015Bci dzia\u0142a\u0144 ludzkich."@pl . "Aminy \u2013 organiczne zwi\u0105zki chemiczne zawieraj\u0105ce w swojej budowie grup\u0119 aminow\u0105, b\u0119d\u0105c\u0105 organiczn\u0105 pochodn\u0105 amoniaku."@pl . "Anatole France, w\u0142a\u015Bc. Jacques Anatole Thibault (ur. 16 kwietnia 1844 w Pary\u017Cu, zm. 12 pa\u017Adziernika 1924 w Saint-Cyr-sur-Loire) \u2013 poeta, powie\u015Bciopisarz i krytyk francuski. Zapalony bibliofil i historyk, przedstawiciel postawy racjonalistycznej oraz sceptycznej. Przez jemu wsp\u00F3\u0142czesnych por\u00F3wnywany do Voltaire'a i Jean Baptiste Racine'a.Jako poeta \u2013 przedstawiciel parnasizmu. Autor licznych powie\u015Bci satyryczno-heroikomicznych wzorowanych na XVII-wiecznych powiastkach filozoficznych i liberty\u0144skich. W swojej tw\u00F3rczo\u015Bci, zar\u00F3wno literackiej jak i eseistycznej, g\u0142o\u015Bno krytykowa\u0142 konwenanse religijno-obyczajowo-spo\u0142eczne we Francji prze\u0142omu XIX i XX wieku. Laureat Literackiej Nagrody Nobla za rok 1921. Z uzasadnienia komisji noblowskiej otrzyma\u0142 j\u0105 za b\u0142yskotliwe osi\u0105gni\u0119cia literackie wyr\u00F3\u017Cniaj\u0