# started 2014-08-16T12:47:42Z "Ang Pulo sa Leyte usa sa mga dakong pulo sa Sidlakang Kabisay-an. Sa amihanan sa pulo maoy ang pulo-lalawigan sa Biliran. Sa sidlakan sa pulo maoy ang pulo sa Samar ug ang Golpo sa Leyte. Sa habagatan sa pulo sa Leyte maoy ang pulo sa Panaon ug gikan sa Leyte ug Panaon tabok sa Surigao Strait maoy ang pulo sa Mindanao."@tl . "1 usá2 duhá3 tulú4 upát5 limá6 unúm7 pitú8 walú9 siyám10 napúlu11 napúlu'g usá11 onse (Kinatsila ang komun nga gigamit sa pag-ihap human sa 10)20 kawhaan (baynte)30 katloan (traynta)40 kaapatan/kap'atan (kwarenta)50 kalimaan/kalim'an (singkwenta)60 kaunuman/kan'uman (sesenta)70 kapituan (setenta)80 kawaloan (otsenta)90 kasiyaman (nobenta)100 usá ka gatos (syento)1,000 usá ka libo (mil)1,000,000 yukot (milyon)1,000,000,000 wakat (bilyon)ca:Comptar"@tl . "Kining maong panid gitagana alang sa lista sa mga tawo nga nahimong mayor sa lalawigan sa Sugbo."@tl . "Kining maong panid gitagana alang sa lista sa mga tawo nga nahimong gobernador sa lalawigan sa Sugbo."@tl . "Ang Akademyang Bisaya (Ininggles: Visayan Academy of Arts and Letters) usa ka akademya sa pinulongan nga nanukiduki ug mibandilyo sa pinulongang Sinugboanon."@tl . "Ang arkeyolohiya (gikan sa Griyegong mga pulong αρχαίος = karaan ug λόγος = pulong/sulti/pagtuki) mao ang pagtuon sa kultura sa tawo pinaagi sa pagrekober, dokumentasyon, ug analisis sa mga nahabiling materyal ug sa kalikopanong data, lakip na ang arkitektura, artipaka, biofacts, mga lubong, ug landscape.Ang mga katuyoan sa arkeyolohiya mao ang pagdokumento ug pagpasabot sa mga kagikanan ug debelopment sa kultura sa tawo, pagsabot sa kaagi sa kultura, sa ebolusyon niini, ug pagtuon sa batasan sa tawo."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang politika usa ka proseso diin ang mga desisyon sulod sa usa ka grupo gihimo. Bisan kon ang termino sagad gigamit sa mga kalihokan sulod sa mga kagamhanan, ang politika maobserbaran sa tanang tawhanong interaksiyon sa usa ka grupo, lakip ang sa korporasyon, akademiya, ug mga simbahan.Ang siyensiya politikal mao ang pagtuon sa politikanhong pamatasan ug ang pagbaton ug paggamit sa gahom."@tl . "Ang kalikopan sa kabisayaan ug sa Mindanao usa ka tabunok nga kahiusahan (Rich in Biodiversity). Dinhi makita nato ang kinadaghanang klase sa mga buhing nilalang ning kalibotan. Apan kining iyang pagka tabunok gihasi pod sa mga salawayong buhat nang gadala sa iyang hinanaling kawagtangan (extinction) dinhi ning atong kalibotan."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang tinuohan usa ka tawhanong penomena nga lisod hatagag sayong depinisyon. Kini sagad nga nagpasabot sa usa ka pundok sa mga pagtuo ug hinunahunaan kalabot sa usa ka butang (tinuod o hinimo-himo), tawo (tinuod o hinimo-himo) o sistema sa paghunahuna nga giilang supernatural o sagrado ug ang moralidad, mga institusyon, ug mga ritwal nga may kalabotan sa maong pagtuo o sistema sa paghunahuna."@tl . "Ang lalawigan sa Leyte diha sa amihanang dapit sa pulo sa Leyte. Ang lalawigan nahimutangan sa kasadpan sa lalawigan sa Samar, ug sa amihanan sa Southern Leyte. Sa amihanang dapit sa lalawigan makaplagan ang pulo-lalawigan sa Biliran. Ang Dagat sa Camotes makaplagan sa kasadpan sa lalawigan samtang ang Golpo sa Leyte makaplagan sa sidlakan. Sa kasadpan, tabok sa Dagat sa Camotes, makaplagan ang lalawigan sa Sugbo."@tl . "Ang Southern Leyte (Sinugboanon: Habagatang Leyte) usa ka lalawigan sa Sidlakang Kabisay-an. Kining lalawigana mao ra ang lalawigan sa Sidlakang Kabisay-an nga ang kadaghanang lungsod ug dakbayan niini Bohol-anun ang pinulongan. Ang kapital o ulohan sa lalawigan mao ang Dakbayan sa Maasin. Ang lalawigan nahimutang sa ika-upat nga habagatang dapit sa pulo sa Leyte. Sa amihanan sa Habagatang Leyte makaplagan ang probinsiya o lalawigan sa Leyte. Sa sidlakan makaplagan ang Surigao Strait."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang heyograpiya mao ang pagtuon sa lokasyonal ug spatial nga baryasyon sa natural ug tawhanong penomena sa kalibotan. Ang pulong nagagikan sa Griyegong mga pulong γη kun γεια (\"kalibotan\") ug γραφειν (\"pagsaysay\" ug \"pagsulat\").Ang modernong heyograpiya usa ka koleksiyon sa nagkadaiyang mga disiplina. Kini may kalabotan sa daghang mga natad sa kahibalo sa tawo."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang pamalaod mao ang teyorya ug pilosopiya sa balaod. Ang mga nanagtuon sa pamalaod buot makasabot sa pundamental nga hiyas sa balaod, ug ang pag-analisar sa iyang katuyoan, istruktura, ug aplikasyon. Buot nilang makab-ot ang mas lawom nga panabot sa balaod, ang klase sa gahom nga anaa niini, ug ang papel niini sa katilingban."@tl . "Ang Kabisay-an (Kinatsila: Bisayas; Ininggles: Visayas) usa sa tulo ka dagkong mga pundok sa mga pulo sa Pilipinas (ang laing duha mao ang Luzon ug Mindanao). Kini nahimutang sa tunga-tungang bahin sa maong kapupud-an. Ang mga tawo sa Kabisay-an gitawag nga Bisaya, ug ang ilang mga pinulongan ilang gitawag Binisaya.Ang dagkong mga pulo sa Kabisay-an mao kining mosunod: Bohol, Leyte, Negros, Palawan, Panay, Samar, ug Sugbo. Ang mga pulo sa Masbate ug Romblon maingon usab nga apil sa Kabisay-an."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang pinulongan usa ka sistema sa komunikasyon. Ang pasulti ug pasulat nga pinulongan sa tawo mahimong matawag nga usa ka sistema sa mga simbolo ug sa mga lagda nga naglatid unsaon paggamit kining maong mga simbolo.Ang pagkat-on sa usa ka pinulongan natural sa usa ka bata."@tl . "Ang Mindanao mao ang ikaduhang kinadak-ang pulo sa Pilipinas. Usa kini sa tulo ka mga pundok sa mga pulo sa nasod; ang laing duha mao ang Luzon ug ang Kabisay-an. Ang rehiyon unang naabot sa mga Arabo ug Malay nga mipasabwag sa tinuhoang Islam sa ika-13 siglo. Misunod ang mga Katsila sa ulahing bahin sa ika-16 nga siglo ngadto sa sayong bahin sa ika-17 nga siglo. Ang mga prayle unang misabwag sa Katolisismo sa maong pulo sa tuig 1622.Kadaghanan sa mga Muslim sa nasod namuyo dinhi."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang linggwistika (Kinatsila: lingüística; Ininggles: linguistics) mao ang sayantipikanhong pagtuon sa tawhanong pinulongan, ug ang nagtuon ning maong natad gitawag nga linggwista.Mga sanga sa linggwistika ==Ang linggwistikang teyoriko nagtuon sa mga batakan sa paghatag deskripsiyon sa indibiduwal nga mga pinulongan ug sa mga teyoriya sa mga unibersal nga aspeto sa pinulongan, samtang ang applied linguistics naggamit ning maong mga teyoriya sa natad sa pagtudlo sa pinulongan, sintesis sa sulti, ug pagtambal sa kalisdanan sa pagsulti.Ang mga linggwista mahimong magtuon sa usa ka bahin sa estrukturang linggwistiko, nga mahimong ipasunod sama niini, gikan sa tunog ngadto sa kahulogan: Ponetika, ang pagtuon sa mga tunog sa tawhanong pinulongan Ponolohiya kun ponetika, ang pagtuon sa mga pattern sa mga batakang tunog sa usa ka pinulongan Morpolohiya, ang pagtuon sa internal nga estruktura sa mga pulong Sintaks kun sintaksis, ang pagtuon sa mga paagi nga ang mga pulong mahimong ikombayn aron makamugna og gramatikal nga mga tudling-pulong Semantika, ang pagtuon sa kahulongan sa mga pulong, ang giunsa kini pagkombayn aron maghatag kahulogan sa mga tudling-pulong Pragmatika, ang pagtuon giunsa paggamit ang mga sulti (literal o makahuloganon, ubp.) sa komunikasyon Discourse analysis, ang pagtuon sa mga tudling-pulong nga napundok na ngadto sa mga tekstoMahimo usab nga bahinon ang natad sa linggwistika pinaagi sa pagkonsiderar sa mga eksternal nga paktor: pagkat-on sa pinulongan linggwistikang istorika sikolinggwistika kun psycholinguistics sosyolinggwistika kun sociolinguisticsAng orihinal nga bersiyon ning maong artikulo gibase sa Iningles nga bersiyon niini sa Wikipedyang Ingles."@tl . "Ang kasaysayan usa ka sistematikanhong koleksiyon sa impormasyon kabahin sa mga panghitabo sa kanhiay. Sa sentidong \"natad sa pagtuon\", ang kasaysayan nagtumbok sa pagtuon ug interpretasyon sa rekord sa mga tawo, pamilya ug katilingban. Ang kahibalo sa kasaysayan naglakip sa kahibalo sa mga panghitabo sa kanhiay ug sa gitawag nga historical thinking skills.Sumala sa tradisyon, ang pagtuon sa kasaysayan lakip sa humanities."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang edukasyon usa ka katilingbanong siyensiya nga naglakip sa pagtudlo ug pagkat-on ug espesipikong kahibalo, tinuohan, ug teknikal nga kahibalo. Ang maayong mga magtutudlo sa usa ka natad naggamit sa lain-laing paagi ug mga materyales aron mahatod ngadto sa mga magtutuon ang kahibalo sa usa ka kurikulum.Ang edukasyon sagad nagpasabot sa pormal nga edukasyon kun edukasyon sa mga tulunghaan."@tl . "Kining maong panid gitagana alang sa lista sa mga lungsod diin adunay mga tawong nagtabi sa Sinugboanon. Palihog ipuno ang inyong lungsod kon kini usa ka lungsod kun asa Sinugboanon ang pinulongan.Palihog kadtong nanagpuyo ning maong lugar, iklik ang link ug sulati bisan og gamay lang nga deskripsiyon ang inyong lugar."@tl . "Kining maong panid talaan sa mga lalawigan ug mga lungsod diin gitabi ang Binisayang Sinugboanon."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang matematika mao ang disiplina nga nagtuon sa mga konsepto sama sa gidaghanon, istruktura, espasyo, ug kausaban.Ang matematika gigamit sa daghang natad, lakip na ang siyensiya, enhinyera, panambal, ug ekonomiya. Kining maong mga natad nagdasig og mga bag-ong kalamboan sa matematika, ug naggamit usab niining maong mga kalamboan."@tl . "Ang arte usa ka dakong subdibisyon sa kultura. Kini gilakipan sa daghang mga disiplina. Ang mga mosunod sagad ilakip sa mga arte: Arkitektura Biswal nga arte Sayaw Desinyo Drowing Sine Alamsulat (literatura) Musika Opera Pamintal Potograpiya Pamalak Pangulit Teyatro"@tl . "Ang artikektura (sa Griyego αρχή = nag-una ug τέχνη = craftmanship) mao ang arte ug siyensya sa pagdesinyo og mga bilding ug istruktura. Usa ka mas halapad nga depinisyon mag-apil sa iyang sakop sa desinyo sa tibuok kalikopan, gikan sa makrolebel sa pagplano sa mga lungsod, pagplano sa dakbayan, ug landscape architecture ngadto sa maykrolebel sa furniture."@tl . "Ang Asya mao ang kinadak-an ug kinadaghana'g tawo nga kontinente. Sakop sa Asya ang 8.6% sa tibuok kalibotan apil ang kadagatan (o 29.4% sa yutanhong arya). Mga 60% sa mga tawo sa kalibotan nanimuyo sa Asya, (populasyon labaw pa sa 4 ka bilyon). Ang Asya tradisyonal nga gigamit alang sa bahin sa superkontinenteng Aprika-Eurasya nga anaa mahimutang sa sidlakan sa Kanal sa Suez, sidlakan sa Kabungtorang Ural, ug habagatan sa Kabungtorang Caucasus, Dagat Caspian ug sa Dagat Itom."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang pilosopiya o gumaran usa ka natad sa pagtuon nga naglakip sa mga natad sama sa estetika, epistemolohiya, etika, lohika, ug metapisika. Ang batakang paagi sa pilosopiya mao ang paggamit sa pangrason aron timbang-timbangon ang mga tubag sa mga pangutana kabahin sa kamatuoran sa Diyos, sa kamatuoran mismo, ug sa moralidad."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Ang antropolohiya (gikan sa Griyegong pulong άνθρωπος, \"tawo\") gitibuok sa pagtuon sa katawhan (tan-awa ang genus Homo). Kini matibuk-anon (holistic) sa duha ka sentido: nanginlabot kini sa tanang tawo sa tanang panahon, ug sa tanang dimensiyon sa pagkatawo."@tl . "Ang Ingles nga bersiyon ning maong panid mahimo mong mahubad ngadto sa Binisayang Sinugboanon.Kini nga artikulo kabahin sa pagtuon, alang sa estado sa sistemang ekonomiko, adtoa ang ekonomiya.Ang ekonomiks usa ka siyensiyang katilingbanon nga nagtuon sa produksiyon, pag-apud-apod ug paggamit sa mga produkto ng serbisyo."@tl . "Ang ngalang Sugbo mahimo usab nga nagpasabot sa Pulo sa Sugbo ug sa Dakbayan sa Sugbo.Ang Sugbo (Kinatsila: Cebú) usa ka lalawigan sa Tunga-tungang Kabisay-an sa Pilipinas. Ang kapital ug kinadak-ang dakbayan sa lalawigan mao ang Dakbayan sa Sugbo."@tl . "Kinaiya na sa tawo ning ibabaw sa kalibotan ang pagpakigbisog batok sa malisod nga mga sitwasyon aron siya magpabiling buhi ug haruhay. Mangapkap siyag mga paagi aron lang makalikay sa kapait. Pananglit, kon adunay ulan o init, mangita siyag kapasilongan. Kon adunay mangtas nga mananap nga buot mohambat kaniya maghimo siyag hinagiban nga ikapanalipod sa kaugalingon. Kon tugnaw ang panahon maghimo siyag sapot nga ikasul-ot sa lawas. Dayag na lang nga dili siya gustong makatagamtam sa kalisdanan."@tl . "Unang Panid/Daan bcl: cbk-zam: ilo: pam: pa