# started 2014-08-16T15:00:11Z "E h\u00EBna \u00EBsht\u00EB dita e jav\u00EBs midis t\u00EB diel\u00EBs dhe t\u00EB mart\u00EBs. Emri vjen nga p\u00EBrkthimi dhe adaptimi i Monas, per\u00EBndis\u00EB Saxone t\u00EB quajtur Luna, ose H\u00EBna.E h\u00EBna mbahet si dita e par\u00EB e jav\u00EBs n\u00EB shum\u00EB v\u00EBnde n\u00EB bot\u00EB (sidomos n\u00EB Evrop\u00EB, shikoni ISO 8601). N\u00EB disa v\u00EBnde e h\u00EBna mbahet si dita e dyt\u00EB dhe kjo vjen nga feja e lasht\u00EB e Hebreve. Kjo tradit\u00EB vazhdon akoma n\u00EB Amerik\u00EB. N\u00EB Arabisht dhe Portugalisht emri i t\u00EB h\u00EBn\u00EBs \u00EBsht\u00EB \"dita e dyt\u00EB\".Ne gjuhen shqipe Hena \u00EBsht\u00EB dita e dyt\u00EB ose e par\u00EB dhe i takon gjinise femerore gje qe ne gjuhe tjera \u00EBsht\u00EB shpesh e gjinise mashkullore."@sq . "Shtatori \u00EBsht\u00EB muaji i n\u00EBnt\u00EB n\u00EB Kalendarin Gregorian dhe ka 30 dit\u00EB. Emri shtator \u00EBsht\u00EB p\u00EBrkthim dhe adaptim nga latinishtja p\u00EBr fjal\u00EBn \"shtat\u00EB\" (septem). Shtatori ishte muaji i shtat\u00EB p\u00EBr romak\u00EBt e antikitetit, p\u00EBrpara se t\u00EB shtoheshin muajt janar dhe shkurt."@sq . "Qershori \u00EBsht\u00EB muaji i gjasht\u00EB i vitit n\u00EB Kalendarin Gregorian dhe ka 30 dit\u00EB. N\u00EB shqip, emri vjen nga qershit\u00EB, te cilat beh\u00EBn n\u00EB k\u00EBt\u00EB koh\u00EB. N\u00EB shum\u00EB gjuh\u00EB t\u00EB tjera, muaji Qershor \u00EBsht\u00EB pag\u00EBzuar me emri q\u00EB vije nga per\u00EBndia Romake Juno, e bija e Jupiterit."@sq . "Ten \u00EBsht\u00EB albumi i par\u00EB i Pearl Jam-it, i nxjerr\u00EB m\u00EB 27 Gusht, 1991 n\u00EBp\u00EBrmjet Epic Records."@sq . "No Code \u00EBsht\u00EB albumi i kat\u00EBrt i Pearl Jam-it, i nxjerr\u00EB m\u00EB 27 Gusht, 1996 n\u00EBp\u00EBrmjet Epic Records."@sq . "Maji \u00EBsht\u00EB muaji i pest\u00EB i vitit n\u00EB Kalendarin Gregorian dhe \u00EBsht\u00EB nj\u00EBri nd\u00EBr shtat\u00EB muajt\u00EB me 31 dit\u00EB. Emri Maj n\u00EB gjuh\u00EBn shqipe supozohet t\u00EB vije nga mitologjia e grek\u00EBve antik\u00EB. Maia n\u00EB mitologjin greke ishte per\u00EBndi e cila n\u00EB mitologjin Romake krahasohet me per\u00EBndin e \"t\u00EB mirave\" Bona Dea. Festa kushtuar k\u00EBsaj per\u00EBndie n\u00EB Rom\u00EBn antike mbahej n\u00EB koh\u00EBn e k\u00EBti muaji. Festa m\u00EB e njohur e k\u00EBti muaji nd\u00EBr shiptar\u00EBt \u00EBsht\u00EB 1 Maji - Dita e pun\u00EBtor\u00EBve (Dita e proletaratit) e cila n\u00EB koh\u00EBn e sistemeve komuniste n\u00EB teritoret shqiptare kishte nj\u00EB r\u00EBnd\u00EBsi t\u00EB ve\u00E7ant\u00EB."@sq . "Korriku \u00EBsht\u00EB muaji i shtat\u00EB i vitit n\u00EB Kalendarin Gregorian dhe ka 31 dit\u00EB. N\u00EB shqip, emri vjen nga fjala korr, korrja, e cila ndodh n\u00EB k\u00EBt\u00EB koh\u00EB t\u00EB vitit, kurse n\u00EB shum\u00EB gjuh\u00EB t\u00EB tjera emri vjen nga Jul \u00C7ezari. M\u00EB p\u00EBrpara ky muaj quhej Quintilis n\u00EB latinisht ngaq\u00EB ishte muaji i pest\u00EB n\u00EB Kalendarin Romak, i cili fillonte me marsin.Korriku fillon n\u00EB t\u00EB nj\u00EBjt\u00EBn dit\u00EB t\u00EB jav\u00EBs si Prilli \u00E7do vit, dhe Janari n\u00EB vitet e brishta."@sq . "Janari \u00EBsht\u00EB muaji i par\u00EB i vitit n\u00EB Kalendarin Gregorian dhe ka 31 dit\u00EB. Emri janar \u00EBsht\u00EB adaptim nga emri Janus, per\u00EBndia Romake e dyerve dhe udh\u00EBkalimeve.Janari dhe shkurti kan\u00EB qen\u00EB dy muajt e fundit q\u00EB i jan\u00EB shtuar kalendarit, q\u00EB prej koh\u00EBve kur Romak\u00EBt e konsideronin dimrin si periudh\u00EB pa-muaj. Fillimisht, marsi ishte muaji i par\u00EB, por janari e mori k\u00EBt\u00EB pozicion ngaq\u00EB n\u00EB k\u00EBt\u00EB periudh\u00EB u zgjidhnin konsujt.Dita e par\u00EB e janarit njihet si Dita e Vitit t\u00EB Ri dhe festohet n\u00EB shumic\u00EBn e v\u00EBndeve n\u00EB bot\u00EB.Janari fillon me t\u00EB nj\u00EBjten dit\u00EB si tetori, p\u00EBrve\u00E7 n\u00EB vitet e brishta, kur fillon me t\u00EB nj\u00EBjten dit\u00EB si prilli dhe korriku.Kallnori \u00EBsht\u00EB fjala e vjeter e p\u00EBrdorur\u00EB p\u00EBr muajin Janar. P\u00EBr k\u00EBt\u00EB muaj Hil\u00EB Gje\u00E7i n\u00EB fletoren e tij shkruan se populli thot\u00EB uj kam."@sq . "Dinamiti \u00EBsht\u00EB l\u00EBnde plas\u00EBse m\u00EB e sigurt se baruti sepse nuk shp\u00EBrthen aksidentalisht. Dinamiti u shpik nga Alfred Nobeli i Suedis\u00EB n\u00EB shekullin e 19-t\u00EB. Kjo shpikje e pasuroi shum\u00EB Nobelin, i cili me von\u00EB themeloi \u00C7mimin Nobel.Fjala dinamit vjen nga fjala Greke dunamis (fuqi). Nobeli e quajti edhe \"Barut plas\u00EBs i sigurt i Nobelit\".N\u00EB vend t\u00EB dinamitit, nitroglicerina p\u00EBrdorej shum\u00EB shpesh si l\u00EBnd\u00EB plas\u00EBse, q\u00EB nuk \u00EBsht\u00EB e q\u00EBndrueshme, dhe plas kollaj duke shkaktuar aksidente. N\u00EB dinamit, nitroglicerina \u00EBsht\u00EB e thithur nga nj\u00EB lloj dheu dhe nuk shp\u00EBrthen aq kollaj. Megjithat\u00EB, mbas nj\u00EB periudhe t\u00EB gjat\u00EB nitroglicerina mund t\u00EB rrjedh. Prandaj, edhe dinamiti ka filluar t\u00EB mos p\u00EBrdoret shum\u00EB n\u00EB vitet e fundit."@sq . "Vs. \u00EBsht\u00EB albumi i dyt\u00EB i Pearl Jam-it, i nxjerr\u00EB m\u00EB 19 Tetor, 1993 n\u00EBp\u00EBrmjet Epic Records."@sq . "Pearl Jam \u00EBsht\u00EB nj\u00EB nga grupet muzikore m\u00EB t\u00EB njohura p\u00EBr stilin \"grunge\". P\u00EBrpara se t\u00EB njiheshin me emrin \"Pearl Jam\" (pearl: perl\u00EB, jam: re\u00E7el), disa prej pjestar\u00EBve t\u00EB bendit pat\u00EBn punuar bashk\u00EB si Mother Love Bone dhe Temple of the Dog."@sq . "Esperanto \u00EBsht\u00EB nj\u00EB gjuh\u00EB e krijuar nga Ludwik Lejzer Zamenhof m\u00EB 1887 i cili p\u00EBrdorte nofk\u00EBn Doktoro Esperanto. U krijua p\u00EBr t\u00EB leht\u00EBsuar komunikimin midis njer\u00EBzve t\u00EB kombeve t\u00EB ndryshme pasi \u00EBsht\u00EB nj\u00EB gjuh\u00EB me pak gramatik\u00EB dhe me alfabet fonetik."@sq . "Radioja (lat.: radius = rreze) \u00EBsht\u00EB nj\u00EB aparat elektronik marr\u00EBs - dh\u00EBn\u00EBs i rrezeve elektromagnetike, t\u00EB ashtuquajtura radioval\u00EB. E th\u00EBn\u00EB m\u00EB sakt\u00EB, n\u00EBse nj\u00EB radioaparat \u00EBsht\u00EB i aft\u00EB vet\u00EBm t\u00EB l\u00EBshoj\u00EB val\u00EB quhet radiotransmetues, dhe n\u00EBse \u00EBsht\u00EB i aft\u00EB vet\u00EBm t\u00EB kap\u00EB radioval\u00EBt e l\u00EBshuara quhet radiomarr\u00EBs, dhe n\u00EB qoft\u00EB se \u00EBsht\u00EB i aft\u00EB t\u00EB marr\u00EB dhe l\u00EBshoj\u00EB radioval\u00EB, quhet radiomarrsedh\u00EBn\u00EBs, apo shkurt radio."@sq . "Histori (nga Greq. \u1F31\u03C3\u03C4\u03BF\u03C1\u03AF\u03B1, istoria - sh\u00EBnim, tregim, rr\u00EBfim) \u00EBsht\u00EB shkenc\u00EB shoq\u00EBrore e cila merret me prejardhjen e njer\u00EBzimit, t\u00EB tashmen, dhe p\u00EBrmes k\u00EBtyre t\u00EB dyjave studjon t\u00EB ardhmen. Kjo shkenc\u00EB njihet si m\u00EBsuesja e njer\u00EBzimit.Si themelues apo dhe si babai i historis\u00EB llogaritet filozofi dhe historiani i periudh\u00EBs antike greke Herodoti.BASHKIMI KOMB\u00CBTAR I SHQIPTAR\u00CBVE\u2026 DHE INTEGRIMI EUROATLANTIK NGA:LEK MRIJAJE ve\u00E7anta e shqiptar\u00EBve, \u00EBsht\u00EB se po p\u00EBrballet sot me dy lloj integrimesh, me at\u00EB mbar\u00EBshqiptar, si komb i vonuar n\u00EB histori e k\u00EBrkes\u00EB e koh\u00EBs, dhe me at\u00EB evropian. Kuvendi shpreh bindjen dhe vullnetin politik q\u00EB integrimi, m\u00EB par\u00EB i shqiptar\u00EBve n\u00EB vetvete dhe hyrja, mandej, n\u00EB Bashkimin Evropian,- n\u00EB k\u00EBt\u00EB dukuri t\u00EB re t\u00EB organizimit t\u00EB zgjedhur prej Kontinentit plak n\u00EB er\u00EBn e demokracis\u00EB, \u2013 t\u00EB trajtohen si dy pro\u00E7ese t\u00EB lidhura, komplementare, si pjes\u00EB me t\u00EB t\u00EBr\u00EBn, ku \u00E7do komb t\u00EB jet\u00EB si nj\u00EB gur n\u00EB mozaikun e Kombeve t\u00EB Bashkuara Evropiane. Faktikisht Kontinenti yn\u00EB po b\u00EBn realitet at\u00EB q\u00EB kish profetizuar dhe theksuar nj\u00EB francez i madh q\u00EB n\u00EB shekullin e XIX, se: \u201CJu, gjith\u00EB kombet e kontinentit, pa zvenitur cil\u00EBsit\u00EB tuaja t\u00EB ve\u00E7anta, individualitetin tuaj t\u00EB lavdish\u00EBm, nj\u00EB dit\u00EB do t\u00EB shkriheni n\u00EB nj\u00EB nj\u00EBsi madhore e do t\u00EB p\u00EBrb\u00EBni s\u00EB toku v\u00EBllaz\u00EBrimin evropian\u201D (Viktor Hygo). Identitetin ton\u00EB komb\u00EBtar t\u00EB spikatur, t\u00EB fark\u00EBtuar e selitur n\u00EB t\u00EBr\u00EB rrjedh\u00EBn spontane e at\u00EB t\u00EB nd\u00EBrgjegj\u00EBsuar t\u00EB jet\u00EBs s\u00EB hershme, prej pellazg\u00EBve, n\u00EB nj\u00EB histori njerk\u00EB, me politika fqinj\u00EBsh t\u00EB dominuara prej instiktesh e ligjesh t\u00EB xhungl\u00EBs, at\u00EB mbijetes\u00EB imunitare gjenetiko-biologjike, antropologjike, etno-psiko-kulturore, ato virtyte shembullore e potencial intelektual, na obligojn\u00EB t\u2019i rikuperojm\u00EB e t\u2019i konsolidojm\u00EB m\u00EB tej, me maturi dhe sens demokratik, n\u00EB k\u00EBt\u00EB rrjedh\u00EB objektive t\u00EB re dhe logjik\u00EB t\u00EB hekurt t\u00EB jet\u00EBs shoq\u00EBrore. Pasaporta komb\u00EBtare e shteteve q\u00EB inicuan Bashkimin Evropian ka qen\u00EB e pac\u00EBnuar. Ashtu dhe e atyre q\u00EB u pranuan m\u00EB von\u00EB, e t\u00EB gjith\u00EB komb-shteteve q\u00EB do t\u00EB an\u00EBtar\u00EBsohen n\u00EB t\u00EB ardhmen. V\u00EBnia n\u00EB vend e historis\u00EB dhe traditave t\u00EB etnis\u00EB dhe t\u00EB kombit shqiptar, dhunsh\u00EBm t\u00EB grabitura, t\u00EB falsifikuara apo t\u00EB fshehura, si dhe fshirja e pluhurit t\u00EB insinuatave dashakeqe ndaj shqiptar\u00EBve (p\u00EBrfshi dhe at\u00EB m\u00EB t\u00EB shpifur\u00EBn, \u2013 \u201Crrezikun e fondamentalizmit dhe terrorizmit islamik\u201D q\u00EB ardhka, gjoja, prej kombit shqiptar), \u00EBsht\u00EB nevoj\u00EB dhe kontribut edhe p\u00EBr vet\u00EB historin\u00EB dhe mozaikun e identitetit t\u00EB kontinentit.Bota na u shfaq m\u00EB e ashp\u00EBr se malet ku kishim ngritur folen\u00EB e jet\u00EBs. Edhe historia e re e Bot\u00EBs, p\u00EBrs\u00EBri do t\u00EB na duket m\u00EB e ashp\u00EBr se malet tona, q\u00EB kurr\u00EBsesi nuk mund t\u00EB tjet\u00EBrsohen me ato pasaporta q\u00EB nes\u00EBr do t\u00EB na i firmos\u00EB Evropa.Zgjidhja e drejt\u00EB, e plot\u00EB e p\u00EBrfundimtare e \u00E7\u00EBshtjes shqiptare, dh\u00EBnia fund e mbajtjes s\u00EB trojeve shqiptare si posedim kolonial, gur shahu, monedh\u00EB tregu, moll\u00EB sherri, rrufe-prit\u00EBse, \u201Cfu\u00E7i baroti\u201D e \u201Ckuti Pandore\u201D, b\u00EBhet n\u00EB marr\u00EBveshje dhe mir\u00EBkuptim me faktorin nd\u00EBrkomb\u00EBtar, me gjeopolitika q\u00EB synojn\u00EB ta shnd\u00EBrrojn\u00EB kombin shqiptar n\u00EB nj\u00EB faktor barazpeshues, ekuilibrues e stabilizues n\u00EB rajon e m\u00EB gjer\u00EB dhe jo t\u00EB konceptohet ky \u201Cbashkim\u201D si i ezauruesh\u00EBm prej pro\u00E7eseve mega-integruese. Evrop\u00EBn aty e kemi, \u00EBsht\u00EB e jona prej shum\u00EB shekujsh. P\u00EBrfshirja brenda Bashkimit Evropian pak m\u00EB me vones\u00EB, por me identitet e dinjitet, \u00EBsht\u00EB e r\u00EBnd\u00EBsishme dhe n\u00EB t\u00EB mir\u00EBn e p\u00EBrgjithshme.Dihet se dramat dhe traumat q\u00EB p\u00EBrb\u00EBjn\u00EB \u201C\u00E7\u00EBshtjen shqiptare\u201D n\u00EB Ballkan, jan\u00EB pasoj\u00EB e drejtp\u00EBrdrejt\u00EB t\u00EB atij kornizimi t\u00EB \u00E7\u00EBshtjes, q\u00EB kan\u00EB imponuar Fuqit\u00EB e M\u00EBdha. Po edhe m\u00EB tej, vullneti politik dhe vendimet e nd\u00EBrkomb\u00EBtar\u00EBve, nuk jan\u00EB gjithnj\u00EB adekuate me aspiratat, interesat dhe problemet jetike t\u00EB Kombit Shqiptar, se ish Fuqit\u00EB e M\u00EBdha, q\u00EB i shkaktuan padrejt\u00EBsin\u00EB e madhe Kombit Shqiptar prej Paqes s\u00EB Sh\u00EBn Stefanit (1878) e k\u00EBtej, jo vet\u00EBm reflektojn\u00EB me v\u00EBshtir\u00EBsi, por sot i p\u00EBrmbahen linj\u00EBs m\u00EB komode p\u00EBr ta, \u2013 asaj t\u00EB p\u00EBrfshirjes s\u00EB Ballkanit Per\u00EBndimor n\u00EB BE, ku vetvetiu do t\u00EB rezultoka e zgjidhur edhe \u00E7\u00EBshtja shqiptare. \u00CBsht\u00EB linj\u00EB e lidhjes s\u00EB shkurt\u00EBr dhe e arnuar dob\u00EBt. Q\u00EB nuk do t\u00EB ndodh ndonj\u00EB ndryshim n\u00EB fatet dhe statusin e kombit shqiptar me variantin e hyrjes n\u00EB BE pjes\u00EB-pjes\u00EB, k\u00EBt\u00EB e d\u00EBshmon mir\u00EB nj\u00EB nga segmentet e saj \u2013 \u00C7\u00EBshtja e \u00C7am\u00EBris\u00EB n\u00EBn Greqin\u00EB fqinje, e cila ka dekada q\u00EB \u00EBsht\u00EB efektive e BE-s\u00EB, por k\u00EBt\u00EB \u00C7\u00EBshtje, gati e injoron, e shpall inekzistent. \u00CBsht\u00EB edhe vet\u00EB shteti shqiptar q\u00EB nuk e ka v\u00EBn\u00EB shum\u00EB ujin n\u00EB zjarr p\u00EBr k\u00EBt\u00EB \u00E7\u00EBshtje. Politika greke i m\u00EBshon ides\u00EB s\u00EB homogjenitetit etnik n\u00EB shtetin e vet, (me ortodoksizmin si kriter dhe tregues kryesor t\u00EB identitetit), nuk do t\u2019ia dij\u00EB p\u00EBr etnitetet e pakicat komb\u00EBtare t\u00EB tjera. Po edhe Brukseli sikur \u00EBsht\u00EB pajtuar me q\u00EBndrimet e Greqis\u00EB, e cila, edhe pse vet\u00EB \u00EBsht\u00EB brenda e pret an\u00EBtar\u00EBsimin edhe t\u00EB fqinj\u00EBve, vazhdon t\u00EB mbaj\u00EB gjall\u00EB lakmi e pretendime t\u00EB caktuara. At\u00EBher\u00EB jan\u00EB strategjia dhe taktikat politiko-diplomatike shqiptare ato q\u00EB duhet t\u00EB ken\u00EB si bosht q\u00EBndror dhe t\u00EB afishuar e lakuar qart\u00EB aspektin komb\u00EBtar, zgjidhjen parimore t\u00EB \u00E7\u00EBshtjes shqiptare. Gjithnj\u00EB \u00EBsht\u00EB e pamjaftueshme mb\u00EBshtetja e shpresave t\u00EB realizimit t\u00EB t\u00EB drejtave t\u00EB shqiptar\u00EBve vet\u00EBm, apo dhe kryesisht tek vullnetet politike t\u00EB nd\u00EBrkomb\u00EBtar\u00EBve, aq m\u00EB pak t\u00EB fqinj\u00EBve. Kuvendi e shtron si imperative, t\u00EB pranojm\u00EB, m\u00EB par\u00EB veten ton\u00EB t\u00EB strukturuar, si\u00E7 na takon historikisht, mandej t\u00EB p\u00EBrfshihemi edhe n\u00EB strukturat euro-atlantike; t\u00EB bashk\u00EBpunojm\u00EB mir\u00EB midis v\u00EBllez\u00EBrve t\u00EB nj\u00EB